Θρησκευτικό έγκλημα: Υ Π Α Τ Ι Α

Η Υπατία γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια το 370 μ.χ και πέθανε στην ίδια πόλη το 415.
Ήταν η πρώτη γυναίκα που είχε μια ουσιαστική συμβολή στην ανάπτυξη των μαθηματικών, ενώ παράλληλα ασχολήθηκε με την αστρονομία και την φιλοσοφία. Κόρη του μαθηματικού και φιλοσόφου Θέωνα της Αλεξάνδρειας, μελέτησε αρχικά τα μαθηματικά υπό την καθοδήγηση του πατέρα της. Αργότερα, ακολουθώντας τον δικό της δρόμο, έγινε επικεφαλής της σχολής των Νεοπλατωνιστών στην Αλεξάνδρεια, περίπου το 400 μ.χ. Εκεί δίδαξε μαθηματικά και φιλοσοφία. Παράλληλα, βοήθησε τον πατέρα της στην δημιουργία μιας νέας έκδοσης των στοιχείων του Ευκλείδη,
η οποία είναι η βάση για όλες τις πρόσφατες εκδόσεις του.
Η Υπατία στήριξε τις διδασκαλίες της στους Πλωτίνο, ιδρυτή του Νεοπλατωνισμού, και τον Ιάμβλιχο που ήταν ένας από τους υπεύθυνους για την ανάπτυξη του Νεοπλατωνισμού στο 300 μ.χ. Ο Πλωτίνος είχε σαν αρχή ότι υπάρχει μια τελευταία πραγματικότητα που είναι πέρα από την προσιτότητα της σκέψης ή της γλώσσας. Το αντικείμενο της ζωής ήταν να στοχεύσει σε αυτή τη τελευταία πραγματικότητα, που δεν θα μπορούσε ποτέ να περιγραφεί ακριβώς και οι άνθρωποι δεν είχαν τη διανοητική ικανότητα να καταλάβουν πλήρως τη τελευταία πραγματικότητα ή τις συνέπειες της ύπαρξής της. Ο Ιάμβλιχος διέκρινε τα περαιτέρω επίπεδα πραγματικότητας σε μια ιεράρχηση των επιπέδων κάτω από τη τελευταία πραγματικότητα. Υπήρξε ένα επίπεδο πραγματικότητας που αντιστοιχεί σε κάθε ευδιάκριτη σκέψη της οποίας το ανθρώπινο μυαλό ήταν ικανό.
Η Υπατία δίδαξε αυτές τις φιλοσοφικές ιδέες με μια μεγαλύτερη επιστημονική έμφαση από ότι οι πρώτοι οπαδοί του Νεοπλατωνισμού. Οι ιστορικοί σχολιαστές την περιγράφουν ως "χαρισματική διδάσκαλο". Την ίδια στιγμή που οι πρώτοι Χριστιανοί ταύτιζαν την επιστήμη με την ειδωλολατρεία, η Υπατία την ταύτιζε με τη μάθηση. Εντούτοις, μεταξύ των μαθητών που δίδαξε στην Αλεξάνδρεια, υπήρξαν και πολλοί προεξέχοντες Χριστιανοί. Ένας από τους διασημότερους είναι ο Συνέσιος ο Κυρηναίος που επρόκειτο αργότερα να γίνει επίσκοπος Πτολεμαίδος. Πολλές από τις επιστολές που ο Συνέσιος έγραψε στην Υπατία έχουν συντηρηθεί και βλέπουμε κάποιες απο αυτές που γέμιζαν απο θαυμασμό και σεβασμό για τις διδακτικές και επιστημονικές ικανότητες της Υπατίας.

Το 412 μ.χ συνέβη όμως ένα καθοριστικό γεγονός: ο Κύριλλος έγινε Επίσκοπος της Αλεξάνδρειας την περίοδο που Ρωμαίος έπαρχος της Αλεξάνδρειας ήταν ο Ορέστης, σφοδρός πολιτικός ανταγωνιστής. Η εκκλησία και το κράτος όπως ήταν αναμενόμενο, πάλεψαν για τον έλεγχο. Η Υπατία δυστυχώς, δεν μπορούσε να μείνει εκτός σύγκρουσης, καθώς συγκέντρωνε τρία ασυγχώρητα στοιχεία που εξόργιζαν τους Χριστιανούς της Αλεξάνδρειας: Ήταν επιστήμων (άρα ειδωλολάτρης), είχε την υποστήριξη του Ορέστη στις έρευνές της και φυσικά, ήταν γυναίκα.

Μερικά χρόνια αργότερα συνέβη το μοιραίο: η Υπατία αφού περικυκλώθηκε από έναν όχλο ρασοφόρων (λέγεται ότι ήταν οι μοναχοί Nitrian -φανατικό τμήμα των Χριστιανών υποστηρικτών του Κύριλλου) ξυλοκοπήθηκε άγρια, βιάστηκε και στην συνέχεια διαμελίστηκε το σώμα της με όστρακα. Για να εξαφανίσουν κάθε ίχνος της ύπαρξής της, οι μοναχοί στο τέλος "έκαυσαν φρυγάνοις" τα απομεινάρια της. Σύμφωνα όμως με έναν άλλο απολογισμό (από το Σωκράτη το σχολαστικό) σκοτώθηκε από ένα όχλο Αλεξανδριανών, πάλι καθοδηγούμενο από τον Κύριλλο.
Δεν υπάρχουν επαρκη στοιχεία ότι η Υπατία ασχολήθηκε συστηματικά με μαθηματικές έρευνες. Είναι βέβαιο όμως, ότι με τον πατέρα της Θέωνα έγραψαν σχόλια ένδεκα μερών από το "Almagest" του Πτολεμαίου. Επίσης, θεωρείται ότι έκανε προσθήκες στο περιεχόμενο των "στοιχείων" και προσπάθησε να αφαιρέσει τις δυσκολίες που γίνονται αντιληπτές από τους αρχάριους στη μελέτη του βιβλίου. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η έκδοσή του εγκρίθηκε από τους μαθητές στην Αλεξάνδρεια για τους οποίους γράφτηκε, καθώς επίσης και μετέπειτα από πιό παλαιότερους Έλληνες οι οποίοι το χρησιμοποίησαν σχεδόν αποκλειστικά.
Τέλος, για τη κοινή εργασία με τον πατέρα της, ενημερωνόμαστε από τον Suidas ότι η Υπατία έγραψε τα σχόλια στα Αριθμητικά του Διόφαντου, στις Κωνικές του Απολλώνιου και στις αστρονομικές εργασίες του Πτολεμαίου.
Σημείωση: ο δολοφόνος της Υπατίας, Κύριλλος, εορτάζεται ΔΥΟ φορές τον χρόνο απ΄την Ορθόδοξη Εκκλησία: στις 9 Ιουνίου και στις 18 Ιανουαρίου, μαζί με τη μνήμη του αγίου Αθανασίου.


Captain Sparrow